شیخالاسلام ابونصر احمد بن ابی الحسن بن محمد بن حریر بن عبدالله بن لیث بن نامقی جامی ترشیزی معروف به «ژنده پیل»، از مشایخ صوفیه ایران در دوران سلجوقیان بود. او متولد نامق از توابع كاشمر و متوفی در قصبه سعدآباد جام بود.
از بیست و دو سالگی به كسوت تصوف درآمد و به ارشاد مردم پرداخت و 12 سال ریاضت كشید. او با غزالی عدی بن مسافر و عینالقضاه همدانی و سنایی معاصر بود به شهرهای خراسان سفر كرد و در نهایت در جام وفات یافت.
گمان نمیرود در میان شاعران فارسی زبان كسی به اندازه نورالدین عبدالرحمن جامی در روزگار خود با خشت و احترام زیسته باشد البته او شاعر و عارف و دانشمندی نامور و دارای آثار معتبر بود اما در شهر هرات در عصر تیموریان به مناسبت آبادانی و مركزیت علمی و فرهنگی فضلا و علمای بسیاری میزیستهاند كه هیچ یك به اشتهار و اعتبار جامی نائل نشدهاند.
احاطه جامی بر ادب فارسی و عرب و معارف اسلامی و تنوع آثار چهل و پنجگانه او به شعر و نثر در زمینه تفسیر، فقه، حدیث، حكمت، عرفان، اخلاق، فنون ادبی، شرح حال بزرگان و جز آن حاكی از پهنه وسیع دانش و معرفت اوست. وی با همه حشمت و عزت در نزد پادشاهان و بزرگان و عموم مردم و اشتهار و علو مقام معنوی در خوراك و پوشاك، رفتار و گفت و شنود با دیگران در نهایت سادگی و وارستگی میزیست.
ادامه مطلب